Vrouwe Dood en Oekraïne

‘Je begint waar je moet beginnen:

met wie kwam opdagen.

En dan ben je oneindig dankbaar

voor de pure grootsheid

dat onze vriend (de Zon) weer opdook.

Dan breng je het leven tot leven, en

grond je jezelf

en zeg je wat je hoopt te kunnen

maken

van jezelf

en van het leven

vandaag.

Omdat sommige mensen de ochtend niet hebben gehaald.’

Vorige week dinsdag begon ik een netwerkbijeenkomst met uitvaartondernemers met bovenstaand ochtendgebed van de Algonquin Indianen in Oost-Canada, dat ik na het kijken van een prachtige documentaire over Stephen Jenkinson in mijn boek heb opgenomen. Vandaag spreek ik het uit voor de mensen in Oekraïne. Vandaag leg ik ook een dodenwiel voor diegenen van hen die naar de Overkant zijn gegaan.

De oorlog in Oekraïne raakt me enorm. Zo zeer dat ik niet in staat ben om de ontwikkelingen te volgen. Het uit eigen lijfsbehoud dus ook niet doe. Het gooit me namelijk terug naar een periode uit mijn leven, waarin het niet goed met me ging. En dat kan ik er niet bij hebben nu. Zonder egoïstisch te willen zijn, móet de focus van mijn leven nu liggen op geloof, hoop en vertrouwen dat het goed komt. Dat alles goed komt. Dat het goed is zoals het is.

Een week geleden postte ik een bericht op social media dat ik tot mijn dood wil doen waar ik blij van word. Wie niet 😉? Toch kwam er ook iets onverwachts mee; omdat ik aangaf te willen praten over sterven en dood. De gedachte, misschien wel de (universele) angst, dat ik Vrouwe Dood daarmee uitnodig eerder in mijn leven te komen.

Met mijn hart en ziel weet ik dat dat niet waar is. In mijn boek schrijf ik immers ook, dat ze op onze schouder zit, vanaf het moment dat we geboren worden. Zij is er. Zonder oordeel. Ze wacht slechts op de Taal der Tekens van het Universum.

Ik kijk haar vriendelijk aan, bedank haar dat ze in mijn leven is (stel je voor dat ze nooit zou komen!), en laat haar weten dat ze nog even mag rusten. Vandaag heb ik andere dingen te doen.

Vandaag, en voorbij de illusies van de Donkere Maan in Vissen, hoop ik op een wereld zonder oorlog, geloof ik in een wereld zonder angst en vertrouw ik op al het goede in het leven. Net zoals morgen, overmorgen en de dagen daarna …

Vrouwe Dood, wees zacht voor de mensen in Oekraïne 🙏💙💛.

Rust in het wiel van de natuur

Om half drie sta ik op de landerijen rondom het klooster van de zusters trappistinnen in Oosterbeek. Ik ben er wel vaker geweest. Het is een modern gebouw, tot voor kort omgeven door stilte, rust, bomen en akkers. Nu worden de akkers langzaamaan omgevormd tot een begraafplaats in harmonie met Moeder Aarde.

Ik ben aan de late kant en de celliste op het boomomrande grasterras zal een laatste nummer spelen. Ze biedt ruimte voor een verzoeknummer. Ik loop snel op haar af en vraag The Carnival of the Animals: the Swan. Laat dat nu precies het nummer zijn dat zij zelf ook in haar hoofd heeft als laatste nummer!

https://hanamiritueelbegeleiding.nl/wp-content/uploads/2019/08/img_0839-1.mov

Aansluitend loop ik het klooster binnen, waar een monnik net zijn lezing afrondt. Ik hoor hem nog spreken over de verbinding, die zo wenselijk en nodig is, juíst in tijden van rouw en verdriet. En over het eeuwige wiel van leven, dood en wedergeboorte. Die verbinding en cirkel komen altijd samen in vertrouwen in de liefde. En in de rouwcirkels, die ik vanaf dit najaar organiseer.

De wandeling met de ecoloog over de velden van de begraafplaats is boeiend. Elk veld heeft de naam van een seizoen: lente, zomer, herfst en winter. Hij laat een levende libelle zien, het verschil tussen jonge en oude boerenzwaluwen en kunstige korstmossen. We hopen op een glimps van een koninginnepage en leren over de balts van de dwergvleermuis.

Ik sluit mijn bezoek af met een bezoek aan mijn uitvaartbloemencollega Florem et Art, die waanzinnig persoonlijke en duurzame afscheidsbloemstukken kan maken. En loop weg met het zonbeschenen beeld van een sereen houten Mariabeeld in de kapel naar haar genoemd.

Ja, dit is een prachtige plek voor rust in het eeuwigdurende wiel van de natuur. En mocht je een spreekster of ritueelbegeleider zoeken die daar passende woorden of rituelen bij bedenkt, dan houd ik me van harte aanbevolen!

Cadeau van de liefde

Als ritueelbegeleider ondersteun ik nabestaanden bij het vormgeven van de uitvaart. En als zij dat willen, heb ik een kleine of grotere rol in de ceremonie. Dat is wat ik te ‘brengen’ heb. Hier en nu wil ik graag vertellen over wat ik ontvang, want dat vind ik minstens zo bijzonder.

Op de allereerste plaats wil ik het vertrouwen noemen dat nabestaanden mij geven. Vertrouwen om mij in hun leven toe te laten op misschien wel hun kwetsbaarste moment. Vertrouwen om het hoe en de woorden en gebaren van het afscheid van hun dierbare de wereld in te brengen.

Datzelfde geldt voor het aanwezig mogen zijn bij zoiets toch intiems als het afscheid nemen in een crematorium of ander huis van rouw. Wat zou ik daar ánders kunnen doen dan respectvol aan hun zijde staan, en meer nog dan dat, weten wanneer ik naast ze mag staan en wanneer ik mijzelf onzichtbaar terugtrek.

En enig idee hoeveel inspiratie zij mij geven, als het gaat om het vinden van de juiste woorden, gebaren, symbolen, rituelen en muziek om het geleefde leven tastbaar te maken in de mooiste en meest passende ceremonie?

Maar bovenal geven zij mij het cadeau van de liefde. Want liefde is -meestal- zó aanwezig tijdens een uitvaart. En ja, soms is er veel pijn en verdriet bij leven geweest, maar als het lukt om bij het afscheid in dit leven maar een glimpsje liefde te kunnen ontwaren, dan weet ik waarom ik hier ben en waarom dit is wat ik wil doen … en dan ben ik zo dankbaar!